Epilepsi Nedir?

 

Yaygın olarak görülen ciddi nörolojik rahatsızlıklardan biri olan ve her yaştan insanı etkileyen epilepsi, çocukluk çağında ve yaşlılıkta en yüksek seviyedeyken, erken erişkinlikte daha düşük düzeyde görülmektedir. “Nöbet bozuklukları” anlamına gelen epilepsi, öngörülemeyen nöbetleri karakterize etmekte ve farklı sağlık problemlerine de neden olabilmektedir. Beyin hasarı ya da tamamen aile eğilimi ile ilgili olabilen epilepsi nöbetlerinin nedeni çoğu zaman tam olarak bilinmemektedir. 

 

Epilepsiye yatkınlığı olan serebral nöronlarda görülen fonksiyon ve yapı bozuklukları gibi herhangi bir süreç epilepsiye eğilimi artırmaktadır.  Bunun yanı sıra, alzheimer hastalığı, menenjit, enfefalit, abse, travma, tümor, vasküler malformasyon, inme gibi bazı yapısal beyin hastalıkları da epilepsiye neden olmaktadır. 

 

Epilepsi Nasıl Teşhis Edilir?

 

Kronik bir hastalık olarak epilepsinin ayırt edici özelliği, tekrarlayan ve provoke edilmemiş nöbetlerin varlığında yatmaktadır. Aşırı derecede düşük kan şekeri, yoğun alkol alımı ve geri döndürülebilir tıbbi bir durumdan kaynaklanmayan iki tetiklenmemiş nöbet söz konusuysa, kişiye epilepsi teşhisi konmaktadır. 

 

Nöbet sırasında olanlar, kişiye doğru teşhis koymak açısından en önemli bilgi parçalarından biri olarak görülmektedir. Epileptik nöbetler, doktor gözetiminde nadiren meydana gelebileceği için, sizin ya da tanıdıklarınızın doktora ve diğer sağlık uzmanlarına vereceği bilgiler son derece önem taşımaktadır.  Özellikle kişiler, sahip oldukları nöbet türünü bilmemektedir. Genellikle nöbetlerin teşhis edilmesi bir gözlemcinin gördüklerini tanımlaması ile mümkün olmaktadır. 

 

Tıbbi geçmişin ayrıntılarına ek olarak hastaya yapılan kan testleri, EEG testleri, CT ve MRI taramaları gibi beyin görüntüleme tetkikleri, beynin elektriksel aktivitesi, olası nöbetler ve epilepsi sendromunun türü hakkında detaylı bilgi sunmaktadır.

 

Epilepsi Nöbet Belirtileri Nedir?

 

Beyin koordinatlarındaki herhangi bir süreci etkileyen nöbet belirtilerini nöbet türüne göre değişkenlik göstermektedir. Ancak çoğu zaman, epilepsi rahatsızlığı olan kişi her defasında aynı tipte nöbet geçirme eğiliminde olacağı için benzer belirtilerden yakınması söz konusudur.

 

Epilepsi nöbet belirtileri şunları içerebilir:

 

Geçici kafa kaşırıklığı

 

Kısa süreli dalma ya da boş bakma

 

Kol ve bacaklarda kontrol edilemeyen sarsılmalar

 

Vücutta 1-2 saniye süren kasılmalar

 

Bilinç kaybı ya da farkındalık kaybı

 

Dişlerde kilitlenme

 

İdrar kaçırma

 

Ağızdan köpük gelmesi

 

Epilepsi Nöbet Türleri 

 

Üç ana grupta tanımlanan epilepsi nöbet türlerinin arasındaki fark, beyinde nasıl ve nerede başladıklarında yatmaktadır. Öte yandan bir kişinin nöbet sırasındaki farkındalık düzeyi de nöbet türü hakkında bilgi vermektedir. 

 

     1. Genel Başlangıçlı Nöbetler

 

Beynin her iki tarafını aynı anda etkileyen bu nöbetler, sürekli ritmik sarsıntı hareketlerini, kasların gerginleşip gevşemesini ya da vücudun art arda bükülüp uzadığı spazmları içerebilir. 

 

     2. Fokal Başlangıçlı Nöbetler

 

Fokal nöbetler, beynin bir tarafındaki bölgede ya da hücre grubunda başlayabilir. Bir kişi nöbet sırasında uyanık ya da farkında ise buna odak bilinçli nöbet denmektedir. Öte yandan, kişinin kafası karışmış ya da farkındalığı etkilenmişse buna fokal bozulmuş farkındalık nöbeti denir. Genel başlangıçlı nöbet belirtilerine ek olarak duyu, duygular, düşünce ve bilişteki değişiklikler, sıcak soğuk dalgalanması, kalp çarpıntısı ya da hareket eksikliği görülebilmektedir.

 

     3. Bilinmeyen Başlangıçlı Nöbetler

 

Bir nöbetin başlangıcı bilinmediğinde, kimse tarafından görülmediğinde, geceleri ya da yalnız yaşayan kişilerde meydana geldiğinde bilinmeyen bir başlangıç olarak adlandırılmaktadır. 

 

Epilepsi Risk Faktörleri Nelerdir?

 

Epilepsi riski bazı faktörlerin varlığına göre değişkenlik göstermektedir.

 

Bu unsarlar sizin epilepsi riskinizi artırabilir:

 

Yaş: Her yaşta ortaya çıkabilen epilepsi için en riskli yaş aralığını çocukluk çağı ve yaşlılık oluşturmaktadır.

 

Aile Öyküsü: Aile bireylerinde epilepsi görülmesi, nöbet bozukluğu geliştirme riskini yükseltmektedir.

 

Kafa Travmaları: Ciddi darbelerle sonuçlanan kafa travmaları, bazı epilepsi risklerinin ortaya çıkmasında sorumlu olabilmektedir. 

 

İnme / Diğer Damar Hastalıkları: İnme ya da farklı vasküler hastalıklar epilepsiyi tetikleyerek riski artırmaktadır.

 

Demans: Özellikle yaşlı yetişkinlerde görülen demans rahatsızlığı epilepsi seyri açısından da risk oluşturmaktadır.

 

Beyin Enfeksiyonları: Beyin ya da omurilikte iltihaplanmaya sebep olan menenjit gibi enfeksiyonlar epilepsi riskini artırmaktadır.

 

Çocuklukta Görülen Nöbetler: Özellikle çocukluk döneminde yüksek ateş ile ilişkililendirilen nöbetler her zaman için epilepsiye sebebiyet vermez. Ancak bu sürece farklı bir sinir sistemi rahatsızlığı eşlik ediyorsa ya da aile hikayesinde epilepsi mevcutsa riskten bahsetmek mümkündür.

tüm uzmanlıkları incele