Uyku Apnesi Nedir?

 

Uyku sırasında anormal solunum ile kendini gösteren uyku apnesi, uyurken nefes alıp vermede yaşanan duraklamayı işaret eder. Uykuda yaşanan geçici solunum kesintileri, uyku kalitesini düşürerek tüm gece uyusanız dahi sabah yorgun uyanmanıza ve yüksek sesle horlamanıza neden olur. 

 

En yaygın uyku bozukluklarından biri olan uyku apnesi, erkeklerde daha yaygın görülmesine rağmen, çocuk ve yetişkin olmak üzere her iki cinsi de etkileyebilir. Uyku apnesi, her yaştan insanda gelişebilir ancak yaşlı yetişkinlerde daha sık görülmektedir.

 

Farklı türleri bulunan uyku apnesi başlıca 3 ana grupta incelenir:

 

Obstrüktif Uyku Apnesi: Kişinin boğaz kasları gevşediğinde ve boğazın arkasında yer alan hava yolunun fiziksel olarak tıkandığı durumlarda ortaya çıkar. Yaşanan bu tıkanıklık nedeniyle kişi uykudayken solunumunda geçici kesintiler meydana gelir.

 

Merkezi Uyku Apnesi: Beyin, nefes alıp vermeyi kontrol eden kaslara uygun sinyaller gönderemediğinde meydana gelir. Bu durumda kişi, daha yavaş ve daha az neden aldığı için uykuda soluksuz kalır.

 

Karışık Uyku Apnesi: Kişinin aynı andan hem obstrüktif hem de merkezi uyku apnesi yaşaması ile ortaya çıkar.

 

Uyku Apnesi Belirtileri Nelerdir?

 

Farklı türde uyku apnesinin belirtileri birbiri ile benzerlik göstermekte bu da uyku apnesi türünü teşhis etmeyi zorlaştırmaktadır. En yaygın görülen uyku apnesi semptomları şu şekildedir:

 

Yüksek sesle horlama,

 

Uyku esnasında nefes nefese kalmak,

 

Sabah görülen baş ağrısı,

 

Ağız kuruluğu ile uyanma,

 

Sabah görülen boğaz ağrısı,

 

Gündüz aşırı uyku hali,

 

Uykuya dalmaya güçlük,

 

Sinirlilik,

 

Başkaları tarafından fark edilen uyku esnasında solunum durması,

 

Sık idara çıkmak için uyanma ihtiyacı,

 

Sizi yorgun, uykusuz ve huzursuz bırakan olası bir belirti hissettiğinizde, uyku ve yaşam kalitenizi yükseltmek için lütfen doktorunuza danışın.

 

Uyku Apnesi Nedenleri

 

Uyku sırasında hava yolunun tıkanması ile baş gösteren uyku apnesine çeşitli anatomik özellikler sebep olabilir. Bireyin boyun, çene, dil, bademcik ve boğaz arkasında yer alan dokusunun büyüklüğü ve konumu, hava akışını doğrudan etkileyerek uyku apnesine neden olabilir.

 

Merkezi uyku apnesinde tipik olarak altta yatan başka bir tıbbi durum söz konusu olabilir. Örnek olarak, felç, beyin enfeksiyonu ya da nadiren de olsa bazı beyin tümörleri beyin sapına zarar vererek vücuttaki karbondioksit seviyelerinin yeterince algılanmasına izin vermez. 

 

Obezite, üst solunum yolu etrafında yağ birikimini artırarak nefes almayı engelleyebilir ve uyku apsesine neden olabilir. Buna ek olarak, konjestif kalp yetmezliği, yüksek tansiyon, Parkinson hastalığı, hormonel bozukluklar, Tip 2 diyabet, polikistik over sendromu, astım gibi kronik akciğer hastalıkları da uyku apnesine neden olan tıbbi durumlardır.

 

Uyku Apnesi Risk Faktörleri

 

Sürekli yaşanan kesintiler nedeniyle uykusuzluğa ya da daha sığ uykuya neden olan uyku apnesi, çocuklar dahil herkeste görülebilir. Ancak bazı durumlar uyku apnesinin risk faktörlerini artırmaktadır:

 

 

Aile Öyküsü: Ailesinde uyku apnesi olan kişilerde gelişme riski olasıdır.

 

Sigara Kullanımı:  Akciğer ve solunum yollarında ciddi hasarlara neden olan sigara kullanımı nefes almada kaliteyi düşürerek uyku apnesi riskini artırır.

 

Alkol & Sakinleştirici Kullanımı: Boğaz dokusunda gevşemeye sebebiyet veren alkol maddeleri ve sakinleştirici ilaçlar hava yolunun tıkanmasını kolaylaştırarak uyku apnesi riskini yükseltir.

 

Hormon Anomaliler:  Tiroid hormonunun yetersizliği ya da büyüme hormonunun aşırı olması gibi çeşitli hormon koşulları hava yolu yakınındaki dokuların şişmesine sebep vererek uyku apnesinde risk teşkil eder.

 

 

Uyku apnesinin temel nedenleri anlaşılmadan tedavi süreci zorlu olabilir. Yaşadığınız uyku apnesi semptomları doktorunuz tarafından teşhis edildiği takdirde uygulanan tedaviler, uykunuzda kalıcı iyileşme sağlayarak uzun vadeli sağlık problemleri riskini azaltır.

tüm uzmanlıkları incele